Ειδική Συνεδρία σε Συνέδριο Γεωγραφιών

Τίτλος Ειδικής Συνεδρίας:

Επαναπροσεγγίζοντας τις έννοιες μεταξύ θεωρίας και εμπειρίας.

Βιωσιμότητα, Προσαρμογή, Συμμετοχή

Διοργάνωση: Commonspace Συνεταιρισμός Εργαζομένων

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ο στόχος της προτεινόμενης ειδικής συνεδρίας είναι να ανοίξει έναν διάλογο ανάμεσα σε σύγχρονες θεωρητικές συζητήσεις και αντιπαραθέσεις και σε εμπειρίες από την «εφαρμογή» σε χωρικές στρατηγικές και πολιτικές.

Έχουν περάσει πλέον αρκετά χρόνια από τότε που κυριάρχησαν στη διεθνή συζήτηση για τον αναπτυξιακό σχεδιασμό, οι έννοιες της βιωσιμότητας και της ανθεκτικότητας, οι παγκόσμιοι στόχοι για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την αντιμετώπιση των κλιματικών, κοινωνικών και οικονομικών προκλήσεων και η προτροπή για ενίσχυση του συμμετοχικού και δημοκρατικού σχεδιασμού. Η συζήτηση παραμένει ενεργή και συμπεριλαμβάνει νεότερες εξελίξεις (π.χ. πανδημία κορωνοϊού, εντονότερα φαινόμενα κλιματικής κρίσης κ.α.), καθώς και πολλαπλές κριτικές προσεγγίσεις και πολεμικές.

Παράλληλα, σε διαφορετικές χωρικές κλίμακες (παγκόσμια, ευρωπαϊκή, εθνική, περιφερειακή, τοπική) έχουν διαμορφωθεί εργαλεία πολιτικής και σχεδιασμού που αναφέρονται σε αυτές τις έννοιες ως αρχές του σχεδιασμού. Για παράδειγμα, ο στόχος της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ), για την Ε.Ε. υλοποιείται -σύμφωνα με τις αποφάσεις της- μέσα από συγκεκριμένες τοπικές στρατηγικές με την χρήση των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων, ενώ η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή προωθείται μέσα από εθνικές, περιφερειακές και τοπικές στρατηγικές και σχέδια. Σε ένα πλαίσιο όπου οι κρίσεις αποδεικνύονται επανερχόμενες, μια σειρά από διεθνείς οργανισμοί και φορείς πολιτικής, όπως ο ΟΟΣΑ, τα Ηνωμένα Έθνη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπήδιακηρύσσουν την «πράσινη ανάπτυξη» ως μελλοντική στρατηγική διεξόδου.

Η Commonspaceαποτελεί μια συνεταιριστική διεπιστημονική ομάδα που συνδυάζει την ερευνητική- ακαδημαϊκή εμπειρία των μελών της με την συμμετοχή σε μελέτες και έργα χωρικού και αναπτυξιακού σχεδιασμού. Μέσα στα δέκα χρόνια λειτουργίας της, έχει (με διάφορους τρόπους) εμπλακεί σε πολλές περιπτώσεις «εφαρμογής» διεθνών τάσεων σε τοπικές στρατηγικές και σχέδια, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό (στρατηγικές βιώσιμης αστικής ανάπτυξης, σχέδια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, έργα για τον δημόσιο χώρο και την βιώσιμη κινητικότητα, θεσμικό πλαίσιο σχεδιασμού κ.α.). Ειδικό ενδιαφέρον και εμπειρία, έχει στην ευρεία θεματική του συμμετοχικού σχεδιασμού.

Μέσα από την ειδική συνεδρία, επιδιώκεται να κατανοηθούν και μελετηθούν κριτικά όψεις αυτού του περάσματος από την παγκόσμια αναφορά σε στόχους και έννοιες στη συγκεκριμένη εφαρμογή τους μέσα από ευρωπαϊκές, εθνικές, περιφερειακές και τοπικές στρατηγικές και σχέδια. Παρότι το ευρύτερο πλαίσιο συζητιέται εκτενώς και συγκεκριμένα έργα γίνονται συχνά πεδίοέντονης αντιπαράθεσης, η «αρχιτεκτονική» αυτού του «μηχανισμού» παραγωγής και εφαρμογής χωρικών πολιτικών δεν έχει πλήρως κατανοηθεί. Μια συμβολή θα επιχειρηθεί με αυτή την συνεδρία, που χωρίζεται σε δύο μέρη:

A. Στις εισαγωγικές τοποθετήσεις επί θεματικών που παρουσιάζονται ειδικές πλευρές θεωρίας και εφαρμογής από μέλη της Commonspace.

B. Στις τοποθετήσεις των επιστημόνων- συνομιλητριών με ειδική γνώση επί των αντίστοιχων θεματικών.

Δομή συνεδρίας:

Μέρος Α:Εισηγήσεις

Κατανοώντας το πεδίο εφαρμογής και τα υποκείμενα του σχεδιασμού. Εισαγωγικές επισημάνσεις.

Σοφία Τσάδαρη & Δημήτρης Πούλιος

Βιώσιμη αστική ανάπτυξη- Από τους παγκόσμιους στόχους στις τοπικές στρατηγικές.

Θάνος Ανδρίτσος

Αστικό πράσινο και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, μια μαγική εικόνα.

Γιώργος Βελεγράκης

Χωροθέτηση μεγάλων επενδύσεων στον τουρισμό. Χωροταξικός σχεδιασμός, περιοχές προστασίας και επενδυτικές αποφάσεις.

Κώστας Βουρεκάς & Γιάννης Παρασκευόπουλος

Μέρος Β:Συνομιλία

Πολιτικές για τον σχεδιασμό του χώρου και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Στόχοι, αντιφάσεις και συμπεράσματα.

Ρένα Κλαμπατσέα

Συμμετοχή των πολιτών στην Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη. Όρια και Δυνατότητες.

Αγγελική Δεμερτζή, Ειρήνη Ηλιοπούλου

Κριτικές προσεγγίσεις για τη βιωσιμότητα – Οπτικές από το επιστημονικό πεδίο Science, Technology, Society (STS).

Αριστοτέλης Τύμπας